Biyografi, yaşam deneyimlerinin bize aktarıldığı yalın hayat hikayeleri.
Okunmaya değer olduğumuzun değer olması ışığında her insan kapak görseli, içerik akışıyla farklı bir kitaptır. Kalıplaşmış düşünce ve duygularla beraber, öğrendikçe ve deneyimledikçe değiştirme ihtiyacı duyduğumuz tüm birikimlerimiz gibi bir başkasının yaşam deneyimleri de öğretici olabilir. Bu bir arkadaşımızın, sanatçının, aile büyüklerimizin, sporcunun ve yaşayan tüm canlılardan edindiğimiz yaşam deneyimleri olabilir.
Gözlemleyerek, duyarak, deneyimleyerek, dokunarak yani duyularımızı uyaran ve zihnimizde anlam bulan tüm hatlarıyla öğrenmeyi gerçekleştiriyoruz. Bunlardan “biz” oluşumunda etkili (pozitif veya negatif) olanı rol-model alarak öğrenmedir. Ebeveyn/bakım veren eşliğinde büyüyen, gelişebilen aksi takdirde hayatta kalma becerisi gösteremeyen biz insanlar. Sevgi verme şeklimizi, öfkelenmeyi, talep etmeyi, alma ve verme dengemizi ve sayısız davranış kalıplarımızı, en kalıp haliyle gözlemleyerek öğreniyoruz.
Beynimizin anlamlandırma, yordama, yargılama ve aldığımız bilgileri işlemleri sistemleri gelişmediği süreçte alınan her bilgiyi doğru olarak kabul edip devam etme mekanizması mevcut. Gençlik ve yetişkinlik dönemlerinin değişen jenerasyon, edinilen bilgiler ve biyolojik farklılaşmayla birlikte bazı şeyler olduğu gibi kabul edilerek devam edilebilirken, bazı bilgileri dönüşüm gösterebiliyor ki bir başka yazımda ele alacağım jenerasyon farklılıklarında daha detaylı bir şekilde analiz edeceğiz.
Gelelim eski bilginin yerine gelen yeni bilgi şokuna. Tüm bilinenleri yok saymak/ unutmak olarak ele aldığımızda bir veda, yas olarak bile nitelendirilebilir.
Gelişmenin, büyümenin mekanizmasında bu denli yer kaplaması gerekli midir? Bilgiye ve bilinene veda olarak baktığımızda geçmişe, kök bilgileri de terk etmek kolay olmasa gerek. Bu yüzden var olan bilginin yeni sürümü ve geçmişteki bilginin bir üst modeli olarak ele alabiliriz.
Biliyoruz ki ; öz,kök, bağ insanlar için önemlidir. Bilinç aşamasında kabulü olmayabilse de orası biziz.
Hikayenizin akışında “deneyim” olmazsa olmazı tanımlıyor olsa da okuduğumuz, dinlediğimiz hayatlar bizlere ışığı kısık bir fener görevi görebilir. Altını çizmek isterim ki tümüyle geleceğimizi aydınlatma olanağı yoktur. Tamamen aydınlatmasını talep eden insanlar olduğunu biliyorum. Baş etmekte zorlanan, çıkar yol arayan, duygularıyla karşı karşıya gelmekten endişe eden kişiler o fenerin bedeli neyse elde etmek isteyebilirler. Fakat “Siz Kitabı” dışarıdan alınan bilgiyle değil deneyimlerle eşsiz bir sonuca sahip olma konusunda ısrarcı ve net.
“Siz Kitabı” editörü ile kavga mı etmeli yoksa uzlaşmamı sağlamalı?
Denge istiyorsak “uzlaşmak” daha az sarsıntı yaratabilir. Edindiğimiz bilgilerin geçmişle, şimdiyle ve gelecekle ilgili beklentilerle uyumu, bireysel gelişimimizin daha yumuşak olmasına olanak sağlar.
Bizim dışımızda var olan yaşantılardan alınan ilham; ön görü, beklenti, isteklerimize katkı sağlayabilir.
Tüm cesaretiyle bugünü yaşayan kişilerden fakat diğer yaşamlarda pozitif edinimleri ayırt edebildiğiniz, ön görme açınızın geniş olduğu yaşam deneyimleri dilerim.
“Siz Kitabı”na katkı sağlayabilecek yayınlar
Medici: Master of Florence
Yedi Güzel Adam
The Crown
Yarının Adamı / Mustafa Kemal’i Anlamak - Con Sinov
Yakındaki Uzak - Rebecca Solnit
Örnek Hayatlar - Recep Şükrü Apuhan
Steve Jobs - Walter Isaanson
Keyifle, cesurca, mutlulukla ..
Sağlıklı Günler
Yazar:Uzman Klinik Psikolog Fulya ÇELİK