Herkesin kendisi ve çevreyle dengeli ve senkronizasyon içerisinde sürdürdüğü bir ilişki vardır. Psikolojik rahatsızlık denilebilmesi için ise bu dengenin ve senkronizasyonun bozulması göz önüne alınarak hareket edilmektedir. Her rahatsızlığın belirli sebepleri ve ilerleme şekli vardır. Kimi rahatsızlıklar genetik olarak kişiye aktarılırken kimileri ise yaşam olaylarının kişide yarattığı etkiyle ortaya çıkabilmektedir. Biliyoruz ki yaşamın içinde her zaman olumlu duygular yoktur.
Olumsuz duygu, düşünce uyandıracak olayları herkes deneyimler fakat olumsuz durumların hepsi psikolojik rahatsızlığa sebep olmamaktadır. Bu noktada bir önceki yazımda düşünceyle ilgili bahsettiğim süreçler devreye girmektedir. Herkes için olumsuz deneyim olarak ele alacağımız bir olayda bile kişilerin yaşadıkları süreçte aynı düzeyde tepki vermediklerini görmemiz mümkündür. Bu noktada dikkat çeken şey kişinin içerisinde bulunduğu duruma atfettiği anlam ve bu verilen anlamın devamlılığı önem taşımaktadır.
Psikolojik rahatsızlıkların genetik olarak kişiye aktarılması dışında ele alınabilecek diğer süreçler ise;
*Kişinin aile içerisinde şiddet görmüş veya görüyor olması
*Kişinin çocukluk çağı travmaları ( sevgisizlik, ilgisizlik, ihmal, istismar, dışlanma) vb.
Psikolojik rahatsızlıkların tümü aynı yöntem ve aynı sürede tedavi edilebilir mi?
Bu konuyu vücutta kırgınlığı olan bir kişi üzerinden ele alalım. Kişi sabah yatağından kalktı ve halsiz, bitkin olduğunu fark etti. Dışarıda olan programı için evden çıktı ve yakınları halsiz olduğunu görünce kişiye bitkisel içerikli önerilerde bulunuldu. Kendisi bunları göz ardı etmedi ve önerilenleri yaptı. Arkadaşı o çayı içtiğinde kendisine çok iyi geldiğini söylemişti fakat kişide etki etmedi ve bedensel belirtileri aynı şekilde devam etti. Doktora gitti ve muayene oldu. Hastalığının düzeyi sandığından yüksek çıktı. Psikolojik rahatsızlıklara da bu şekilde bakabiliriz. Nitekim herhangi bir belirti için çevrenizdeki insanlar kendisine iyi gelen öneriyi size sunar ki bu öneri size iyi gelebilir. Bu noktada zaten profesyonel bir arayışa girme ihtiyacı duymazsınız.
Önerilerin iyi gelmediğini ve kişinin bedensel belitrilerinin geçmediğini düşünelim. Kişi doktora gitti ve doktor muayene ettikten sonra ilaç yazdı. Dozajları düşük olan ilaçları kullanması gerektiğini ve bittiğinde kontrole gelmesi gerektiğini söyledi. Kişi ilacı 4-5 gün kullandığında iyi olduğuna karar verip bıraktı. Çünkü arkadaşı da ilaçları birkaç gün kullanıp bırakmıştı ve hastalığı geçmişti.
Peki, kişi ve arkadaşının
Bu sebeple psikolojik rahatsızlıklarında ilerleyişi ve tedavi süresi örnekteki gibi kişiden kişiye göre değişmektedir.
Unutmayalım ki..
Parmak uçlarımızın da söylediği gibi biz eşsiz ve özeliz
Sağlıklı Günler
Yazar:Uzman Klinik Psikolog Fulya ÇELİK